Stonehenge Festival, Steenwijk, 27.07.2019
Erik van Dijk | Photography © Eus Straver
Op zaterdag 27 juli is het feest in Steenwijk. Het jaarlijkse extreme metal festival Stonehenge beleeft haar 25ste editie en met maar liefst 26 bands op het programma wordt er flink uitgepakt door de organisatie. Met buitenlandse namen als o.a. Abbath, Aborted en I Am Morbid en Nederlandse bands als The Heritance, Altar en Soulburn staat er op deze editie voor een ieder wat wils.
De dag begint al vroeg in Steenwijk, om 10 uur in de ochtend openen de poorten zich om een peloton aan bands te verwelkomen die ieder 20 minuten speeltijd zijn gegund. Opener van de dag is het Brabantse TerraDown dat bandwedstrijd Metal Battle heeft gewonnen en daarmee een optreden op Stonehenge hebben verdiend. De jonge band oogt energiek en weet een goede indruk te wekken. Opvallende naam die voorbij komt in de ochtend sessie is die van Dark Sky Choir. De Amerikaanse heavy metal band met o.a. vocalist Brian Allen (Vicious Rumors) en gitarist Ira Black Vicious Rumors, Lizzy Borden, I Am Morbid) in de gelederen brengt ietwat melodie tijdens het extreme metal geweld. Lekkere heavy nummers als ‘Static Death’ van het meest recente album ‘End of Days’ zorgen voor de broodnodige variatie op de start van deze mooie dag.
Stonehenge staat garant voor een dosis death metal en met bands als het Noord Hollandse Dauthuz is dat geen straf. Het eerste nummer gaat een beetje de mist in. Gitarist Hans Bijland heeft gitaar problemen en ook wanneer dit niet het geval zou zijn zou hij niet te horen zijn geweest. Het eerste nummer bestaat namelijk uit drums en zang. Het verdere verloop gaat gelukkig beter, het geluid is beter in balans en nummers als het titelnummer van het laatste album ‘Destined for Death’ en ‘Near Death’ van de EP gaan er lekker in en staan als een huis. Zanger en frontman Mano trekt voornamelijk de aandacht en brengt met zijn vocalen een lekkere old school death metal vibe en weet een voorzichtige eerste pit van de dag te bewerkstelligen. Dauthuz zorgt voor een vermakelijk optreden en laat horen en zien dat Nederlandse death metal leeft.
The Heritance is ook zo’n Nederlandse death metal band die je eigenlijk meer dan 20 minuten speeltijd zou gunnen. De Overijsselse band, ontstaan in 2014, is op het moment hard aan het werk aan een opvolger van de debuutplaat ‘Focus in Reliquum’ en speelt op Stonehenge een vermakelijk nieuw nummer als voorproefje. Met verder lekkere nummers als het energiek gebrachte ‘Slaves of Existence’ van de in 2017 uitgebracht EP ‘Routine to Decline’ weet The Heritance indruk te maken op het publiek op Stonehenge. Onder aanvoering van vocalist Dennis Lusseveld geeft de band volgas en zorgen zij voor een maximale benutting van de geboden speeltijd. Het lekker groovende ‘You Coward’ zorgt voor de perfecte afsluiting van een goede set van The Heritance.
Het Italiaanse Ultra-Violence brengt een stevig dosis thrash metal waarbij de vocalen van gitarist Loris Castiglia jammerlijk nagenoeg de gehele set niet te horen zijn. De Turijnse band, ontstaan in 2009, bracht met ‘Operation Misdirection’ vorig jaar het derde album en heeft het muzikaal aardig voor elkaar. Met name het gitaarwerk is opvallend sterk, maar zonder de vocalen valt het optreden in het water. Water is overigens het sleutelwoord op Stonehenge. Werden we in de afgelopen jaren drijfnat van de regen, deze jaargang kenmerkt zich door een extreem hoge temperatuur. Het gratis watertap punt vindt dan ook gretig aftrek met hier en daar een watergevecht als gevolg. Ook andere drankjes met als bestandsdeel water vinden gretig hun aftrek onder de bezoekers. De biertjes zijn niet aan te slepen en de bezoekers worden op hun wenken bedient door het vriendelijke leger aan vrijwilligers achter de bar. Wie wat anders wil proberen kan zich vervoegen bij de Happy Face bar alwaar men kan genieten van de lekkere IPA en triple van de “Badass” brouwers.
Het Spaanse Vendetta brengt een lekkere mix van thrash metal met groovende hardcore riffs. Onder de overduidelijke noemer “Fucking Metal” brengt in 2007 ontstane band uit Murcia lekkere songs met kop en staart. Tandenknarsende grindcore / crust komt er van het Zwolse Teethgrinder. 20 minuten volgas rammen en dan maar kijken waar het schip strand. Zwartgallig, smerig en bruut is wat Teethgrinder brengt, het publiek op Stonehenge gaat los en geniet van dat wat de band brengt in de brandende zon. De Amerikaanse death metal band Jungle Rot is de eerste band die voor 25 minuten mag aantreden. De band uit Wisconsin is ontstaan in 1992 en bracht tot op heden 9 full-lengths uit. Old school death metal is hier de term en het enthousiasme en het goede geluid dat de band brengt / meekrijgt helpen de band, maar na een minuut of 20 heb je het eigenlijk allemaal wel gehoord. Jungle Rot brengt te veel van hetzelfde.
De inbreng van Nederlandse bands is groot op Stonehenge. Een verrassend sterk optreden komt er van het Brabantse Prostitute Disfigurement. De band, ontstaan in 2001, speelt een stevig potje brutal death metal en waar genre genoten live nog wel eens te kampen hebben met brei aan onsamenhangend geluid klinkt Prostitute Disfigurement strak als een snaar. De Limburgse black metal band Cirith Gorgor timmert al sinds de jaren ’90 aan de weg en bracht eerder dit jaar met ‘Sovereign’ een nieuw album. Licht theatraal en met de traditionele corpse paint weet de band een aantrekkelijk schouwspel neer te zetten. IJzige vocalen van Rogier “Satanael“ Janssen en de gedegen composities als ‘Legio Luporum’ van de nieuwe plaat doen het goed op Stonhenge en het podium trekt dan ook flink wat publiek. Datzelfde geldt voor de black doom metal band Soulburn. De band rond oerlid Eric Daniels stelt eigenlijk nooit teleur en doet dit vandaag ook niet. De smerige vocalen van Twan van Geel die met zijn bas en het betere hakwerk van Marc Verhaar zorgen voor de basis van de sterke songs van het laatste album ‘Earthless Pagan Spirit’ en het gitaristen tandem Daniels / Kreft doet de rest.
Het Limburgse Inhume is ontstaan in 1996 en brutal death metal / grindcore is het recept. Behoudens een split en compilatie in 2018 was het in 2010 toen het vierde en laatste album ‘Moulding the Deformed’ verscheen. Vandaag op Stonehenge heeft de band drummer Michiel van der Plicht ingehuurd om een strakke snelle set in de drummen. Strak en snel zijn inderdaad de sleutel woorden bij Inhume en de band levert een bruut en agressieve show af op Stonehenge. Een stiekem hoogtepuntje noteren we met het Amerikaanse Skeletal Remains. De band uit Whittier, Californië bracht vorig jaar het goed ontvangen derde volledige album ‘Devouring Mortality’ uit en weet op Stonehenge vanaf het eerste moment te boeien. Nieuwe songs als ‘Seismic Abyss’ en ouder werk klinken strak met een goed geluid en is voer voor de headbangers in Steenwijk.
Als het om bruutste band van deze 25e Stonehenge editie gaat kom je al snel bij het Amerikaanse (tegenwoordig gedeeltelijk Nederlandse) Brodequin. Deze brutal death metalband uit Knoxville bestaat sinds 1998 en bracht 3 albums uit. Sinds eind 2016 wordt bassist/vocalist Jamie Bailey bijgestaan door de zeer getalenteerde Leidse drummer Jan van Lugtenburg. Hij is persoonlijk gevraagd door Jon Engman om zijn positie over te nemen, en om dat te kunnen is een zeer indrukwekkende prestatie. Gitarist Joaquin Chavez completeerd de line up. In het half uur krijgt het publiek een lekker setje voorgeschoteld met onder andere ‘Slaves to the Pyre’, ‘Flow of Maggots’, ‘Gilles de Rais’ en favoriet ‘Verdrinken’. Ultra snelle blastbeats, felle riffs en diepe grunts vliegen je om de oren en eigenlijk is de gegeven speeltijd te kort. Een hoogtepunt op deze jubileumeditie!
De grootste deceptie van de dag was zonder meer het Oostenrijkse Darkfall. De melodische death metal band heeft duidelijk geen klik met het publiek en van de aanwezige bezoekers kunnen slechts een honderdtal bezoekers het opbrengen om te blijven kijken. De overige bezoekers benutten de kans om even de schaduw op te zoeken of een lekker koud biertje de verorberen. Anderen zoeken het ruime assortiment aan eettentjes op met o.a. burgers, frietjes, professionele bbq gerechten en vega producten op het menu. Zo heeft alles op Stonehenge een oplossing of misschien zelfs een doel.
Al bij de opbouw van het podium weet Nader Sadek de lachers op de hand te krijgen. Het podium dat opgebouwd wordt met dode takken zorgt voor hilarische teksten uit het publiek. Het project van de Egyptenaar bracht in 2011 het debuut album ‘In the Flesh’ en na de EP ‘The Malefic’ uit 2014 bleef het verder stil. Op Stonehenge treedt Nader o.a. aan met Septimiu Harsan Omul (Pestilence , Disavowed) op drums en Dave Meester die we kennen van God Dethroned. De show van Nader Sadek krijgt flink wat bekijks en is interessant en vermakelijk. Nembrionic is een band waar velen naar uit kijken. De band ontstaan in de jaren ’90 en vooral de bekendheid te danken heeft aan de show met Osdorp Posse op Dynamo Open Air 1996 is na een lange vakantie weer terug on stage en dat is voor velen een mooi moment. De ouwe meuk van de jaren ’90 met nummers van albums als ‘Psycho One Hundred’ en ‘Incomplete’ doen het nog steeds lekker in Steenwijk en het is leuk de band weer eens actief te zien.
De heren van Memoriam zitten vast op een vliegveld in Londen en kunnen niet op tijd in Steenwijk verschijnen. In aller ijl wordt er naar een vervanger gezocht en Stonehenge zou Stonehenge niet zijn wanneer er ook niet een daadwerkelijk waardige vervanger wordt gevonden. De Leidse death metal band Graceless die in 2017 indruk maakte met het debuutalbum ‘Shadowlands’ neem de plaats van Memoriam in. Remco Kreft en Marc Verhaar hebben net een verdienstelijk optreden met Soulburn achter de rug, Jasper Aptroot en Björn Brusse komen uit Leiden aangesneld en arriveren 10 minuten voor stage time. Met heerlijk lompe nummers als ‘Legions of the Fallen’, ‘Slashed and Served’ en ‘Heroin Filled Veins’ maakt Graceless indruk en is voor nagenoeg iedereen Karl Willetts en zijn band een herinnering. Graceless levert een top prestatie om op zo’n korte termijn een bak lompe death metal neer te zetten.
Altar is weer zo’n band die een tweede leven krijgt en is gegund is. Vorig jaar deed de band Pitfest aan en ondanks een wat onwennig optreden wist de band indruk te maken en de tent in Erica op zijn kop te zetten. Nu, een jaar later, is Stonehenge aan de beurt en is de band duidelijk beter op elkaar ingespeeld. Het tijdloze en bagger vette album ‘Youth Against Christ’ komt voorbij en dat is natuurlijk geen straf. Zanger Ed Kelder is weer lekker aanwezig op het podium en lult en brult de nummers aan elkaar. ‘Jesus Is Dead!’ maar Altar zonder ego is levend en levert een lekkere old school set.
Even afwateren en weer aanvullen en alle vrienden en bekenden begroeten, want Stonehenge is een feest van herkenning. Bezoekers uit binnen -en buitenland die jaarlijks terugkeren naar het mekka van de extreme metal wereld. Bandjes, biertjes en bekenden is hier het motto en dat is zoals het hoort. De beveiliging staat zoals ieder jaar vrolijk uit de neus te baggeren en zijn een noodzakelijk kwaad voor de organisatie. Ondertussen brengen Rotten Sound en Extreme Noise Terror hun dood en verderf en wordt het na een lange dag tijd voor hoofdzaken.
Aborted is zo’n hoofdzaak. De van oorsprong Oost Vlaamse band is ontstaan in 1995 heeft een internationaal karakter gekregen met leden uit bands als het Italiaanse Hideous Divinity en het Amerikaanse Aerith. Drijvende kracht achter Aborted is Sven “Svencho” de Caluwé die met zijn gevarieerde vocalen geluid bepalend is voor de technische brute death metal band. Met nummers als ‘TerrorVision’ en ‘Deep Red’ is de start van het meest recente album uit 2018, verder knalt de band met brute songs als ‘The Holocaust Incarnate’ en ‘Coffin Upon Coffin’ een deuntje uit de recente oudheid het publiek in. Wat een geweldige band is dit Aborted!
Abbath bracht na zijn afscheid van Immortal in 2015 een debuutalbum dat niet echt werd gewaardeerd door de fans. Begin deze maand sloeg de band terug met het album ‘Outstrider’ dat opmerkelijk beter gewaardeerd werd. Natuurlijk speelt de black metal clown nog steeds songs van zijn Immortal periode maar nummers als ‘Harvest Pyre’ en ‘Outstrider’ zijn nummers die gewaardeerd worden op Stonehenge. Toch is Abbath voor velen niet de gewenste headliner, zeker bij aanvang van de set oogt het publiek wat mat en gelaten. Ook Abbath zelf was ontevreden en dan vooral om het feit dat Olve Eikemo maar 50 minuten spelen mocht en dat eigenlijk te kort vond. Klagen kunnen we allemaal in Nederland als de beste maar Stonehenge weet ieder jaar toch weer een podium te geven aan veel startende bands en daar is ook wat voor te zeggen, al zal mr. Eikemo daar geen boodschap aan hebben. Abbath is leuk en vermakelijk, de nieuwe tracks worden goed verteerd en de Immortal krakers zijn favoriet.
Als toetje van een helse dag worden we getrakteerd op David Vincent’s I Am Morbid. De man die verraste met de show van Vltimas in het Leidse Gebr. de Nobel brengt met zijn I Am Morbid sinds 2016 de krakers van de legendarische death metal band Morbid Angel. Met Tim Yeung (Morbid Angel tussen 2013 en 2015), Bill Hudson en Kelly McLauchlin in het huidige team worden krakers als ‘Maze of Torment’, ‘Sworn to the Black’ en ‘Blessed Are the Sick’ tot vermaak van het publiek in Steenwijk gebracht. I Am Morbid is een leuke afsluiter van een dag vol met heerlijke metal en meer.
25 juli 2020 is het tijd om terug te keren naar Steenwijk. De namen Malevolent Creation, Benighted, Gutalax en Severe Torture zijn alvast bevestigd. Tot volgend jaar!
Alle foto’s van Stonehenge 2019 vind je hier